Kaynakça Nasıl Yazılır?

Tez yazan herkes kaynakça nasıl yazılır, kullanılan kaynaklar, kaynakçada nasıl gösterilir sorusunun cevabını araştırmaktadır. Bu yazı ile birlikte sizlerin bu sorusunu cevaplamaya çalışacağız.

Kaynakça oluşturmak için belirli kurallar vardır. Bu kurallar: İlk olarak yazar adı, sonra eserin adı, daha sonra eserin yayınlandığı yayın evi ya da kitabevi, en sonunda da eserin basıldığı şehir, son olarak da eserin basıldığı yıl yazılır. Bu bilgiler yazılırken, aralarına virgül “,” işareti konulur.

Kaynakça nedir? Sorunun en kısa ve kestirme cevabı, tez yazımında yararlanılan eserlerin listesidir. Kaynakçanın ne şekilde oluşturulacağını tezinize başlamadan önce öğrenmeniz gerekmektedir. Aksi durumda çok fazla zaman kaybedebilirsiniz.

Meydana getirilen tez, makale veya projelerde yer verilen bütün kaynakların bulunduğu listeye kaynakça ya da kaynak listesi adı verilmektedir. Burada öne çıkan husus ise kaynakça hazırlanırken metinde yararlanılan bütün kaynaklara yer verilmesi zorunluluğudur. Kaynak listesi genel olarak alfabetik sırayla istense de bazı kaynak formatlarında metinde geçtiği sıraya göre sıralanması da istenilebilmektedir. Burada önemli olan sizden talep edilen kaynak formatına göre hareket etmenizdir.

Kaynak gösterme formatlarından bahsetmek gerekirse bugün ulusal ve uluslararası düzeyde geçerliliği bulunan birçok kaynak gösterme şekli bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak, Turabian, Chicago, IEEE, MLA, APA verilebilir. Lakin bu yazıda odaklanılacağı üzere en çok karşılaşılan kaynak gösterme şekilleri MLA ve APA’dır

Bahsi geçen APA formatı ile MLA formatı birbirlerine en çok benzeyen kaynak gösterme şekilleri olsa da esaslarında birbirlerinden farklıdır. Ülkemizdeki üniversitelerin büyük bir çoğunluğu öğrencilerden APA formatını talep etmektedir. APA formatı genelde sosyal bilimlerde kullanılmaktadır. MLA formatı ise felsefe, müzik, tiyatro gibi alanlarda kullanılmaktadır. Bu yazının devamında en çok karşılaşılan kaynak gösterme yöntemlerinden biri olan APA kaynak gösterme şekli  hakkında bilgi ve örnekler verilecektir.

Atıflar Kaynakçada Nasıl Gösterilir?

Metin içinde gösterilen kaynaklarda özel bir referans söz konusuysa hem makale hem de kitap için sayfa numarası belirtilmelidir. Örneğin (Öztürk, 2004: 126) gibi.

Metin içinde genel bir referans söz konusuysa ve metnin bütününe gönderme yapılıyorsa ister kitap olsun ister makale (yazarın soyadı, yıl) yazmak yeterlidir. Örneğin Öztürk (2004) çalışmasına göre… gibi.

Çalışma baskı aşamasında ise hem metin içinde veya sonunda hem de kaynaklar kısmında yıl yerine, Türkçe kaynaklarda “baskıda”, yabancı dillerdeki kaynaklarda ise o dilde bu ifadenin karşılığı eklenir. Örneğin (Öztürk, baskıda) gibi. Hatta birden fazla çalışması olan yazar için de şu şekilde (Balcı, 1984, 1990, 1993, baskıda) yazılır.

Kaynakça Nasıl Yerleştirilir?

Tek Yazar, Tek Çalışma:

Yazarın soyadı ve eserin yayımlandığı tarih (ve kaynak bir kitap ise sayfa numarası) verilir.

İki Yazar, Tek Çalışma:

İki yazar varsa, her ikisinin de soyadı ve çalışmanın yılı (ve kaynak bir kitap ise sayfa numarası) verilir. Kaynak listesinde son iki yazarın arasına, Türkçe makalelerde “ve”, yabancı dildeki makalelerde ve karşılığına gelen ifade ya da noktalama konulacaktır. Ancak metin içinde verilirken her ikisinde de “ve” kullanılacaktır.

İkiden Fazla Yazarlı, Tek Çalışma:

Kaynağın ilk geçtiği yer de dâhil olmak üzere her yerde birinci yazarın soyadı (ve kaynak bir kitap ise sayfa numarası) verilerek ve yazılan çalışmanın dili Türkçe ise “vd.”, yabancı dilde bir çalışma yapılıyor ise “et al.” (Latince et alii) şeklinde “ve diğerleri” anlamına gelen bağlaç konur. Kaynağın dili değil, çalışmanın dili dikkate alınmalıdır.

Editörlü, Tek Çalışma (Kitap):

Editörlü kitaplarda, editör adı kullanılarak metin için kaynak belirtilir.

Editörlü kitaplardan alıntı yapılması durumunda editör isminin sonuna (Ed.) ibaresi eklenir. Bu ibarenin, yabancı dilde yazılan kaynaklarda baskı sayısını ifade eden (2nd ed.) şeklindeki “ed.” kısaltması ile karıştırılmaması gerekir.

Birden Çok Editörlü, Tek Çalışma (Kitap):

Editörlü kitaplarda, editörlerin adı kullanılarak metin için kaynak belirtilir. Editörlerin sayısı ikiden fazla olsa da vd. kısaltması kullanılmadan tüm editörler yazılarak kaynak belirtilmelidir.

Çeviri Eserlerde:

Çeviri kitaplardan yapılan alıntılar metin içinde gösterilirken yazarın soyadından sonra, sırasıyla orijinal tarih ve çeviri tarihi verilir. Çalışma hangi dile çevrildi ise, çalışma adı o dilde verilir.

Tezler:

Yazarın soyadı, eserin yayımlandığı tarih ve sayfa numarası verilir. Şayet çalışma henüz yayımlanmamış ise kaynaklarda; Türkçe tezlerde “Yayımlanmamış Yüksek Lisans/Doktora Tezi”, İngilizce tezlerde ise “Unpublished Master’s/Doctoral Thesis” şeklinde belirtilir. Ancak basılı olanlar için basılı olduğuna dair herhangi bir bilgi verilmesine gerek yoktur.

Bildiriler (Sözlü-Yazılı):

Bildiriler, sözlü anlatım şeklinde olabileceği gibi (sözlü sunum), yazılı olarak da icra edilebilirler (poster sunumu). Sözlü bildirilerin, bildiri kitapçığında özet şeklinde yayımlanmış olması durumda yayımlanmamış bildiri, tam metninin yayınlandığı bir kitap bulunması halinde ise yayımlanmış bildiri olarak ifade edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle belirtilmeleri bakımından farklılıklar arz etmektedir.

Tam metni yayımlanmış sözlü ve yazılı bildirilerde biçim: Yazarın Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı, Ayı). Bildiri Adı. varsa Editör Soyadı, Adı. (Ed.). Bildiri Türü, Kitap ve/veya Toplantı Adı. Yayın Yeri, Sayfa No. şeklinde;

Yayımlanmamış (Sadece özeti yayımlanmış) sözlü ve yazılı bildirilerde biçim: Konuşmacının Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı, Ayı). Bildiri Adı. Bildiri Türü, Kitap ve/veya Toplantı Adı. Toplantı Yeri, Sayfa No. şeklindedir.

İnternet (Elektronik Sayfa) Kaynakları:

Elektronik sayfalardan alıntılamalarda mümkün olan en fazla kaynak bilgisi verilmeye çalışılır. Genel olarak kaynak belirtme biçimi şöyledir:

Yazarın Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı, Ayı). Yazının başlığı. Yazının kaynağı. Sayfa Numaraları, Erişim tarihi, kaynağa ait tam internet adresi/linki (adresin sonunda şayet nokta yoksa cümleyi bitirmek için nokta konulmaz.)

Aşağıda farklı örneklerde, değişken verilerin nasıl kullanılacağına dair ipuçları verilmiştir:

Tüm yazılanlar dışında Kikare Akademi’nin tez yazdırma hizmetinden yararlanmak için tıklayın.